9 november 2009

Religieuze gedachte

In de roman De Idioot van Fjodor Dostojevski staat een passage waarin de hoofdfguur Myshkin aan een ander probeert uit te leggen wat het wezen van religie uitmaakt.
Hij gebruikt hiervoor allerlei argumenten, parabels en volkssprookjes, maar hij slaagt er niet in de kern van de religie bloot te leggen, duidelijk te maken.
Myshkins (lees Dostojevski)concludeert dan ook dat die uitleg onmogelijk is.
Hierbij het letterlijke citaat:
“Een ding frappeerde mij, en wel dat hij al die tijd over iets anders scheen te spreken. Dat trof mij juist daarom, omdat het mij ook vroeger al, bij al mijn ontmoetingen met niet-gelovigen en in alle boeken die ik over dit onderwerp heb gelezen, is opgevallen dat zij het in hun gesprekken of boeken eigenlijk over iets totaal anders hebben, al zou je op het eerste gezicht kunnen denken, dat het wel over dit onderwerp ging. (......)
Luister eens, Parfjon, je hebt mij zoëven een vraag gesteld. Hier is mijn antwoord: de kern van het religieuze gevoel kun je bij geen enkele redenatie, bij geen enkele atheïstische theorie onderbrengen. Het gaat hier om iets totaal anders. Wij hebben hier te maken met iets, waar het atheïsme altijd en eeuwig op zal uitglijden en alle atheïsten zullen het eeuwig over iets anders blijven hebben".
Het is domheid van de religieuze instituten dat zij allen ons voorhouden dat alleen zij de waarheid kunnen prediken en daarmee enkel de secularisatie voeden. De waarheid is rationeel en daarmee strijdig met religie.
Nietzsche verweet de aartsrationalisten: Und selbst noch Ihr Atom, meine Herren Mechanisten und Physiker, wie viel Irrtum, wie viel rudimentäre Psychologie ist noch in Ihrem Atom rückständig?
Je kunt niet met je hoofd over je hoofd nadenken. Die kop moet eraf, vindt Nietzsche.

Geen opmerkingen: